Vrije liefde en vrije seks

door Joep Timmer, beeldmateriaal: Tantric Spirituality

Bij het begrip ‘vrije liefde’ bestaat veel beeldvorming dat het zou gaan om maar lukraak seks te hebben met iedereen. Vanaf het begin bestaat – ook bij mij – verzet tegen deze beeldvorming. ‘Vrije liefde’ is primair een bewustwordingsproces rond liefde, relaties, intimiteit en seksualiteit en wat die met elkaar te maken hebben, los van de traditionele vormen die we daaraan hebben gegeven.

En toch hebben vrije liefde en vrije seks iets met elkaar te maken.
Seksualiteit is een enorm belangrijke drijfveer in ons leven. Bill Clinton zette er zelfs zijn carrière als president voor op het spel. Tegelijkertijd is het een heel emotioneel geladen onderwerp. Juist omdat we nooit geleerd hebben er op een natuurlijke manier mee om te gaan. Het was heel lang taboe om er openlijk over te spreken. Uit eigen ervaring: mijn seksuele voorlichting werd “slaapkamergeheimpjes” genoemd, wat al direct aangeeft dat er eigenlijk niet over gesproken diende te worden, en bestond uit een verhaal over waar kinderen vandaan komen. Dat het ook nog lekker kon zijn, werd weggelaten. Zo is mij met de paplepel ingegoten dat seksualiteit er eigenlijk “niet mocht zijn”.
Maar omdat het bloed kruipt waar het wel degelijk blijkt te kunnen gaan, ging ik natuurlijk toch op onderzoek uit. Onhandig en onbezonnen soms, want openlijk advies vragen kon natuurlijk niet. Via porno kreeg ik een tamelijk éénzijdig beeld van seks. Ik neem aan dat dit voor een aantal lezers herkenbaar is…

Juist doordat we er niet mee leren omgaan, ontstaan allerlei waanverhalen en dubbele moralen. Dat je als man altijd zin hebt bij voorbeeld, wat soms bij vrouwen soms verwarring oplevert en als het een keer níet zo is, dat als persoonlijke afwijzing wordt opgevat. Of het idee dat vrouwen eigenlijk niet van seks houden. Dat is vooral omdat het vrouwen wordt afgeleerd (o.a. door de maatschappelijke veroordeling ervan) en ze daardoor ook geen gelegenheid krijgen om zelf te ontdekken wat er fijn aan zou kunnen zijn.

‘Make love, not war’, was een van de leuzen van de ‘hippies’ in de jaren 60 en 70 die vrije liefde hoog in het vaandel hadden. Ik geloof beslist dat als mensen meer in staat zouden zijn hun seksuele energie te bevrijden, er minder geweld in de wereld zou bestaan. Seksualiteit is daarin dan wel veel groter dan alleen ’neuken’, het gaat om het hele spectrum van menselijke aantrekking, intimiteit, polariteit en het verlangen naar verbinding. Veel vrouwen (maar niet allemaal) hebben geleerd dat niet toe te staan omdat dat hen maatschappelijke veroordeling oplevert. Veel mannen (maar niet allemaal) hebben nooit geleerd op een gezonde, verbindende manier met seks om te gaan. Er werd niet openlijk over gesproken, afgezien van stoere macho-praat, die seks eerder prestatie-gericht maakt dan verbindings-gericht.
Juist door dat taboe en door de verstikkende moralen op dit gebied hebben we nooit geleerd er op een gezonde manier mee om te gaan, kon er zoveel ongewenste intimiteit ontstaan. Uit angst voor afwijzing durven we niet echt te zeggen wat we zouden willen. En uit angst voor afwijzing durven we ook vaak onze grenzen niet duidelijk aan te geven…

Van mij mag het allemaal een stuk meer ontspannen. Ik blijf ervoor pleiten om seks gekoppeld te houden aan liefde (want ik meen dat veel ongewenste intimiteiten juist voortkomen uit de loskoppeling van die twee). Ik ben dan ook een beetje ambivalent over initiatieven om aparte discussiegroepen over vrije seks op te richten… Want waarom apart houden?
Hoe zou het zijn als we werkelijk vrij zijn op seksueel gebied? Als we onze ontmoetingen kunnen laten beginnen met wat werkelijk in ons leeft en dat in verbinding met iemand anders durven brengen. Met knikkende knieën misschien maar wel vastberaden. ‘Feel the fear and do it anyway’… Seks koppelen aan liefde betekent niet dat er een langdurige vaste relatie moet zijn voordat er seks mag zijn. Ik werd ooit in tien seconden verliefd… al zou het nog dertig uren duren voordat ik met haar het bed deelde. Dat heeft zich nooit meer herhaald maar ze is tot op de dag van vandaag een dierbare vriendin, dus ja, de basis voor een liefdevolle connectie kan inderdaad in tien seconden… Iemand die je niet of nauwelijks kent maar wel aantrekkelijk vindt, uitnodigen voor een seksueel contact is spannend… het risico bestaat op een stevige afwijzing… maar er bestaat wellicht óók de kans dat iemand juist geraakt is door zoveel directheid. Wat er dan gebeurt is ongewis omdat het immers over mensen gaat.

Uiteraard betekent liefde ook een volledig respect voor een ‘nee’.
Als we door de angst voor afwijzing heen komen, als we het lef hebben onze behoeften uit te spreken én leren nee te zeggen (en te horen), kan er ontspanning ontstaan. The Battle of the Sexes kan dan ombuigen naar Synergie.
Ik geloof zelfs dat er zoiets als een ‘liefdevolle orgie’ zou kunnen bestaan. In afstemming met elkaar op een respectvolle manier seks beleven, gewoon omdat je je realiseert dat je elkaar met je lichaam iets fijns kunt geven. En wanneer er ook – juist – ruimte is voor alle gevoelens die daarbij op kunnen komen, dan lijkt me dat een prachtig experiment.

‘Seks is speciaal’.
Ja, dat klopt, een seksueel contact aangaan met iemand is iets heel bijzonders. Of dat ook ‘exclusief’ betekent, daar zijn de meningen over verdeeld. Veel mensen willen graag seksualiteit reserveren voor één exclusieve partner. Dat is hun goed recht. En er zijn ook veel mensen voor wie dat niet hoeft. Sterker nog, zij hebben de behoefte om die ervaring JUIST met méér mensen te delen. Dat zien we bij voorbeeld bij polyamorie maar ook bij ‘swingers’. Die verlangens zijn er gewoon, de natuur heeft het kennelijk zo geregeld. En die verlangens zijn er óók bij veel mensen die monogame / seksueel exclusieve relaties voorstaan, want vreemdgaan komt tamelijk veel voor . Nu ben ik absoluut tegenstander van ‘stiekem’ maar hier gaat het erover dat het verlangen om iets intiems of seksueels aan te gaan met méér dan één ander, kennelijk vaker voorkomt dan de maatschappelijk norm ons wil doen geloven. Statistieken zeggen tussen 40% en 70%, afhankelijk van de methode van onderzoek en de precieze definities, het is in ieder geval een substantieel aandeel.

Waarom zou God ons deze verlangens hebben gegeven als het ‘verkeerd’ is?