Leonard Cohen

Leonard Cohen wordt in 1934 geboren in Canada, Montréal. Hij is de oudste zoon van welvarende Joodse ouders. Zijn vader heeft een goedlopend kledingbedrijf en zijn moeder is van Russische afkomst, dochter van een rabbijn. Leonard’s voorliefde voor het dragen van mooie pakken en hoeden ontstaat in het kledingbedrijf van zijn vader.

Als jongen ervaart Leonard al een sterk gevoel voor melancholie. Als zijn vader overlijdt, is hij 9 jaar. Hij schrijft zijn eerste verhaal, dat hij op rituele wijze verbrandt en in de tuin begraaft. Als puber zwerft hij ’s nachts rond door de achterbuurten van Montréal, kroeg in kroeg uit, en bezoekt de hoerenbuurt. Hij begint met het schrijven van gedichten en schrijft over liefde, eenzaamheid en de verschrikkingen van de moderne wereld. Hij studeert letteren met als doel dichter te worden.

Op zijn drieëndertigste besluit Leonard singer-songwriter te worden. Hij zwerft van Montréal naar Londen, naar het Griekenland, New York en Los Angeles. Hij reist naarn Cuba en Israël. En herkent zich in de vrijheidsstrijders en zoekt andere zangers en musici op,. zoals Judi Collins, Joni Mitchell, Joan Baez, Jimi Hendrix en Bob Dylan.

Liefde voor folkmuziek brengt hem ertoe zelf de gitaar te pakken. Vanaf 1966 concentreert hij zich vooral op het maken van popsongs. Judy Collins neemt één van zijn songs op en zorgt meteen voor een grote hit, met ‘Suzanne’. Leonard wordt steeds bekender  en geliefd als singer-songwriter met nummers als Suzanne, Everybody Knows, The Tower of Song, Famous Blue Raincoat en First We Take Manhattan.

Eind jaren ’70 verdwijnt hij wat uit beeld. Hij trekt zich af en toe terug in een boeddhistisch klooster en wordt officieel ingewijd als monnik. Maar vanaf eind jaren ’80 komt hij terug in de schijnwerpers. Wat minder zwaar op de hand en met wat meer lucht en licht in zijn nummers. Gewaardeerd door  jongere artiesten als Nick Cave en vele anderen.  In Nederland worden zijn songs zelfs in het Fries vertaald en gezongen, onder andere door Nynke Laverman. De prachtige song ‘Hallelujah’ wordt op aangrijpende wijze vertolkt door Jeff Buckley. Een song waar Leoanard jaren aan heeft gewerkt.

Leonard lijdt het grootste deel van zijn leven  onder depressies, wat veel van zijn werk heeft gekleurd. Andere terugkerende thema’s zijn: religie, eenzaamheid, isolatie, zelfmoord, seksualiteit, relaties, politiek en sociaal engagement, maar ook humor. Zijn engament remt soms de verkoop van zijn werk, maar maakt van hem de tijdloze cult-figuur, die hij nu is. Op latere leeftijd begint hij met tekenen en schilderen.

Vlak na zijn 70ste verjaardag blijkt zijn ex-vriendin en zaakwaarneemster Kelley Lynch al zijn pensioengeld verduisterd te hebben. Leonard heeft zich altijd zoveel mogelijk op afstand gehouden van de zakelijke aspecten van zijn muzikale leven, met desastreuze gevolgen. Hij wordt gedwongen om weer op te treden. Met verbazingwekkend veel succes!. Op 12 juli 2008 geeft hij voor het eerst in 15 jaar een concert in Nederland in het Amsterdamse  Westerpark, gevolgd door optredens in 2012 in Amsterdam in het Olympisch Stadion en in Rotterdam Ahoy in 2013.

Vrouwen en geliefden

Leonard is van jongs af aan geobsedeerd door vrouwen. Ze zijn de inspiratiebronnen voor zijn werk.

Mijn leven wordt gedomineerd door vrouwen. (Leonard)

Hij heeft relaties met Suzanne Elroyd, Joni Mitchell, Marianne Ihlen en  met Rebecca de Mornay. Daarnaast zijn er vele veroveringen tussendoor. Leonard ontmoet tijdens festivals en optredens talloze vrouwen. Ondanks dat hij zichzelf niet bepaald een mooie man vindt, blijkt zijn aantrekkingskracht groot.  De serie van liefdes en veroveringen van Leonard Cohen lijkt eindeloos. Leonard is nooit getrouwd geweest, maar heeft wel kinderen. Hij krijgt een zoon en een dochter met zijn partner Suzanne Elrod.

Janis Joplin

Er is die ene anekdote over Janis Joplin, die hij ontmoet in de lift van het Chelsea Hotel. Zij heeft een vraag voor hem, met een ondeugende blik in haar ogen.  ‘Weet jij waar Kris Kristofferson is?’ . Waarop Leonard Cohen zegt: ‘Hoezo, ik bén Kris Kristofferson.’ Het gesprek eindigt in bed, in dit vrolijke lichtelijk losbandige tijdperk.

In het legendarische lied ‘Chelsea Hotel’ horen we Leonard vertellen over deze ontmoeting. Dat Janis hem niet bepaald de mooiste vond, maar voor hem een uitzondering maakte.

 

Marianne

Leonard Cohen schrijft So Long, Marianne in 1967. Het lied komt terecht op zijn veelgeprezen debuutalbum Songs From Leonard Cohen. Het nummer groeit uit tot een van de bekendere songs van de Canadese zanger en tekstdichter. Deze muze heeft in het echt bestaan.

Marianne Ihlen is getrouwd met de Noorse schrijver Axel Jensen. Ze wonen op het Griekse eiland Hydra. Als jonge man krijgt Leonard een studiebeurs die hem in staat stelt zich terug te trekken op dit Griekse eilandje.  Hij komt vaak op bezoek bij het echtpaar. Tussen hem en Marianne ontstaat een hechte vriendschap, met medeweten van haar partner Axel. Leonard schrijft voor haar niet alleen de song So Long, Marianne, maar ook  ‘Bird on the Wire’ en in vele andere somgs komt zij terug. Axel Jensen heeft overigens in die periode een relatie met Lena, een vriendin van Leonard.

De liefde tussen Leonard en zijn Marianne blijft ergens bestaan, ook jaren later nog. Vlak voor de dood van Marianne schrijft Leonard een aandoenlijke brief geschreven aan zijn muze.  Ze is dan 81 jaar en ligt op haar sterfbed. In zijn brief vat Cohen de essentie van leven, liefde en dood zoals geen ander dat kan.

Wel, Marianne, we zijn in de tijd aanbeland dat we zo oud zijn dat onze lichamen aftakelen en ik denk dat ik je heel spoedig zal volgen. Weet dat ik zo dicht achter je aan kom dat als je je hand uitstrekt ik denk dat je de mijne kan raken (Leonard).

Het verhaal van Cohens brief wordt op de Canadese radio onthuld door een goede vriend van Marianne, Jan Christian Mollestad. Hij is het die Leonard verteld heeft dat Marianne stervende is.

“Het duurde maar twee uur vooraleer een mooie brief van Leonard voor Marianne binnenkwam. De volgende dag hebben we die naar haar gebracht, ze was bij haar volle bewustzijn. Ze was zo gelukkig dat hij zo snel iets voor haar had geschreven” (Mollestad).

Twee dagen na het lezen van deze brief verliest Marianne het bewustzijn en sterft.

Epiloog

Leonard geniet van de hernieuwde aandacht en waardering voor zijn werk en zijn stem, in zijn laatste jaren. Zijn gezondheid is broos, maar dat weerhoudt hem er niet van om te blijven dichten en songs op te nemen. Hij kampt al langere tijd met gezondheidsklachten. Maar hij is niet bang voor de dood. In interviews zegt hij nog met plezier te werken, maar rekening te houden met het sterven dat eraan komt.

It is with profound sorrow we report that legendary poet, songwriter and artist, Leonard Cohen has passed away. We have lost one of music’s most revered and prolific visionaries. A memorial will take place in Los Angeles at a later date. The family requests privacy during their time of grief. ”( Facebook, 11 november 2016)

 

Bronnen

Wikipedia

Slyvie Simmons, I’m your man, Het leven van Leonard Cohen